Bibliotekarz przyszłości to bibliotekarz wielu możliwości. A bibliotekarz wielu możliwości to współczesny bibliotekarz. Kim właściwie jest obecnie bibliotekarz? Jakie ma obowiązki? Co robi? Jakie powinien mieć kompetencje i umiejętności?

Przede wszystkim bibliotekarz obsługuje czytelników, rekomenduje nowości, doradzi w wyborze, poleci kolejne tomy z serii. Znajdzie też to, o czym myśli czytelnik. Jeśli czegoś nie ma w zbiorach, zamawia poszukiwane przez czytelnika tytuły. Bibliotekarz potrafi wyszukiwać informacje, ale co ważniejsze potrafi je analizować, selekcjonować i wybierać te właściwe i rzetelne. Jedną ręką odbiera telefon, drugą obsługuje czytelnika przy ladzie, a w międzyczasie odpisuje na maile. Rozdaje też kody do Legimi czy poleca darmowy serwis z lekturami – Wolne Lektury.

Bibliotekarz odkłada także zwrócone książki na miejsce. Wydaje się to banalnym zadaniem? Nie do końca – znajomość UKD i alfabetu jest tutaj kluczowa:) Bibliotekarz porządkuje zbiory, sprawdza ich układ, robi także skontrum i selekcję księgozbioru. Wydziela także z dostępnych pozycji nowe działy i serie, aby jak najbardziej odpowiadać na potrzeby użytkowników.

Bibliotekarz zna się na książkach (a także audiobookach, filmach, grach planszowych, prasie), śledzi rynek wydawniczy i zamawia pozycje do biblioteki. Potem najprzyjemniejsza czynność – opracowywanie. Na widok kuriera z paczkami z nowościami bibliotekarz uśmiecha się od ucha do ucha:) Jest pierwszą osobą, która wyjmuje książki z paczek, przegląda je i układa. Naklejanie kodów, stemplowanie, opisywanie, katalogowanie, naklejanie sygnatur na grzbiety i foliowanie – to codzienne zadania bibliotekarza, które wykonuje, zanim książka trafi do czytelnika.

Bibliotekarz jest zawsze uśmiechnięty, komunikatywny, uczynny, pomocny, empatyczny. Tworzy miłą i pozytywną atmosferę, a czasem zażartuje i pośmieje się z czytelnikiem. Jest kompetentny i wykorzystuje całą swoją wiedzę, aby profesjonalnie obsłużyć czytelnika. Jeśli czegoś nie wie, to wie gdzie to znaleźć. Ciągle się dokształca. Czyta po kilka książek naraz, aby potem móc je polecać czytelnikom. Jednak i tak nie wystarcza mu czasu na przeczytanie całego księgozbioru biblioteki…

Bibliotekarz jest obecnie animatorem i edukatorem. Wymyśla scenariusze zajęć i prowadzi kreatywne warsztaty np. plastyczne, literackie, chemiczne, rękodzielnicze, nie obce są mu majsterkowanie, programowanie, nowe technologie. Podczas ferii zimowych i wakacji ma ręce pełne roboty, ponieważ przygotowuje atrakcyjne zajęcia. Czasem zmienia się w artystę i tworzy coś z niczego – wykorzystuje wszelkie materiały na zajęciach jak np. rolki po papierze toaletowym. Tworzy wartościowe, edukacyjne zajęcia, promując przy tym książki i bibliotekę. Ciekawe i nieszablonowe warsztaty przyciągają małych i dużych czytelników, a nauka poprzez zabawę pokazuje, że biblioteka to świetne miejsce do spędzania czasu.

Bibliotekarz jest również organizatorem wydarzeń. Spotkania autorskie, warsztaty, koncerty, przedstawienia, wystawy, konkursy, festiwale, pikniki to dla niego chleb powszechni. Umawia autorów, artystów i prowadzących, pilnuje umów i terminów. Tworzy regulaminy i formularze zgłoszeniowe na wydarzenia. Bibliotekarz organizuje i prowadzi też różne kluby jak np. klub dyskusyjny, szachowy czy gier planszowych, a także kursy np. z obsługi komputera, z programowania, szydełkowania czy kurs nauki języka obcego. Bibliotekarz lubi też zabawę i organizuje turnieje gier zarówno gier planszowych czy gier wideo lub na konsolę. Nie boi się nowych rzeczy, kreatywnie potrafi połączyć na przykład książkę z kursem tanga argentyńskiego:)

Bibliotekarz dobrze sprawdza się także w projektach. Pisze wnioski do wszelkich możliwych grantodawców. Następnie koordynuje, realizuje projekt, a na końcu rozlicza. Wymyśla i konsultuje pomysły, wylicza budżet, rozpisuje harmonogram, opisuje działania. Przede wszystkim współpracuje z osobami z biblioteki, z instytucjami kulturalnymi i edukacyjnymi, fundacjami, stowarzyszeniami. Tworzy partnerstwa, zespoły projektowe, które często realizują dalej wspólne działania mimo zakończonego projektu. Bibliotekarz bierze także udział w różnych lokalnych, ogólnopolskich czy światowych akcjach czy kampaniach. Potrafi nawiązać współpracę z samorządem, co przekłada się na jeszcze większe wydarzenia tworzone wspólnie.

Do organizacji tych wszystkich wydarzeń potrzebna jest oprawa graficzna. Bibliotekarz czasami zmienia się w grafika. Tworzy plakaty, ulotki, broszury. Umiejętności cyfrowe są tutaj na wagę złota. Dobrze, że zna darmowe programy graficzne i banki zdjęć. Pamięta przy tym o prawach autorskich i RODO. Obecnie bibliotekarz często staje przed i za kamerą, kręcąc filmy. Teatrzyki, czytanki, recenzje książek, promocja konkursów, wirtualne wystawy, cykle popularyzujące naukę i książki czy podejmowanie wyzwań – to nowe działania promujące bibliotekę.

Współczesny bibliotekarz jest także specjalistą do spraw promocji. Redaguje teksty na stronę internetową biblioteki, Facebooka czy Instagrama. Robi zdjęcia do relacji, pisze teksty promocyjne do lokalnych gazet. Czasem nawet stworzy stronę czy blog. Bibliotekarz lubi rozdawać prezenty, dlatego wybiera, projektuje i zamawia gadżety. Potrafi korzystać z nowych mediów, wie, jak je wykorzystać do promocji czytelnictwa i biblioteki.

Bibliotekarz wielu możliwości powinien być otwarty na ludzi, wiedzę, nowości i zmiany. Zwłaszcza w obecnych nieoczywistych i niepewnych czasach. Cały czas się uczy, dokształca według zasady lifelong learning. Korzysta ze szkoleń, a także samemu szuka odpowiednich kursów – tego, co go interesuje lub jest nowe. Stara się nie przesadzić ze szkoleniami, nie zapisuje się na wszystko. Wie, że duża ilość zaświadczeń i certyfikatów nie przedkłada się na zdobytą i wykorzystaną wiedzę. Ze szkoleń bierze to, co jest mu bliskie i przenosi na swój grunt – kreatywnie wdraża w swoje działania.

Współczesny bibliotekarz odpowiada na zmiany, szuka rozwiązań, pokojowo rozwiązuje problemy. Wykorzystuje przy tym krytyczne myślenie, empatię. Przełamuje bardzo często swoje bariery, opory czy wychodzi poza strefę komfortu. Jest przedsiębiorczy i ambitny, nie osiada na laurach. Wie kiedy działać, a kiedy odpuścić i odpocząć.

Bibliotekarz przyszłości to wizjoner, który łączy ludzi, tworzy miejsce kulturalne dla innych i z innymi. Współpracuje, dzieli się wiedzą i doświadczeniem, pomaga. Jest wytrwały w swojej wizji, ale też elastyczny w działaniach, przyjmuje punkt widzenia innych.

Współczesny bibliotekarz pełni wiele ról i funkcji. Jednak spokojnie! Nikt nie jest doskonały i bibliotekarz też nie posiada wszystkich wymienionych umiejętności czy nie wykonuje wszystkich tych zadań. Bibliotekę tworzy zespół bibliotekarzy i najważniejsze, aby połączyć kompetencje i umiejętności wszystkich pracowników, wspierać się i uzupełniać, punktować mocne strony, aby tworzyć razem wspólne rzeczy:)