- Budżet działania: 0 zł
- Czas przygotowania: 1 dzień
- Czas trwania: 1-5 dzień
- Liczba organizatorów: 1
- Liczba uczestników: 0
W tej inspiracji opiszę, jak prosto uporządkować wygląd dokumentów i informacji w bibliotece. Wskażę krok po kroku, jak stworzyć szablon typowego pisma, ogłoszenia i ulotki. Będzie to też okazja do kilku porad dotyczących typografii.
To proste i bezkosztowe działanie sprawi, że nasze informacje będą chętniej czytane i bardziej zrozumiałe. Dobra typografia służy bowiem właśnie przystępnemu i przyjaznemu przedstawianiu treści.
Co więcej, podstawowe obycie z liternictwem może przydać się też w innych okazjach: gdy potrzebne jest dobre wrażenie lub szczególna klarowność przekazu. Okazją taką może być np. publikacja biblioteczna, pisanie życiorysu, przygotowanie oferty, poszukiwanie sponsora, opracowanie plakatu.
W końcu, wiedza i książki o typografii zapewne znajdą uznanie wśród młodych czytelników, którzy coraz częściej interesują się sztuką projektowania jako drogą rozwoju i ekspresji.
Dobre liternictwo to nie tylko pogoń za nowoczesnością. To także powrót do nieco podupadłej wraz z popularyzacją technik druku kultury wizualnej.
Dobrze jest dostosować wygląd dokumentów do identyfikacji wizualnej biblioteki. Może to być także okazja o podjęciu decyzji o uaktualnieniu logo. Kluczowy jest w tym przypadku jednak wybór kroju (-ów) pisma (fonty), a także kolorystyki.
Gotowym wzorem jest projekt wyłoniony w konkursie „Kierunek: biblioteka!”. Z projektem dostarczony jest plik z zestawem czcionek „Klavika”. Jeśli jednak tworzymy własny projekt, to zapewne przyda nam się niestandardowy krój pisma. W etapie przygotowań zbieramy więc dobrej jakości fonty z internetu. Należy zwrócić uwagę, by miały one:
- polskie znaki (zestaw znaków Europa Wschodnia)
- co najmniej trzy grubości (np. zwykła, pogrubiona, cienka), oraz – najlepiej odmiany pochyłe (italiki),
- licencję umożliwiającą co najmniej niekomercyjne wykorzystanie,
- dobrą czytelność.
Jeśli chcemy pozwolić sobie na ekstrawagancję, możemy szukać także bardziej ozdobnych krojów, które stosować będziemy tylko w tytułach oraz na plakatach.
Źródła darmowych plików z czcionkami: • www.google.com/fonts • www.fontsquirrel.com • www.czczionki.com
Występowanie w foncie polskich znaków sprawdzimy wpisując je w pole próbki tekstu (np. preview text w Google Fonts), lub przeglądając pełny zestaw znaków (Fontsquirrel).
-
Komputer z dostępem do internetu
Podstawowym działaniem jest utworzenie, lub uaktualnienie szablonów dokumentów (np. listu, ulotki, ogłoszenia). Posłuży nam do tego typowy program do edycji tekstu (MS Word, darmowy OpenOffice), a jeśli będziemy chcieli – także program graficzny (np. MS Publisher).
-
Komputer
-
Program do edycji tekstu lub program do przygotowania publikacji/grafiki
-
Instalujemy wybrane podczas przygotowań kroje pisma. Na tym etapie możemy zainstalować więcej krojów, by wybrać najbardziej odpowiednie na podstawie ich wyglądu w szablonie.
-
Następnie tworzymy i zapisujemy nowy szablon dokumentu. Teraz czeka nas twórcza zabawa! Kierując się podstawowymi zasadami, które opisane są w załączniku, ale też metodą prób i błędów, dobieramy dla tytułów, nagłówków, tekstu wyróżnienia, tekstu w ramce: wielkości, kroje, kolory, rodzaj znaków (małe – wielkie litery, kapitaliki), oraz, co ważne, odstępy między nimi, a także marginesy strony. Ważne, aby pracować ze stylami nagłówków, tekstu, itp., tak, by później dało się je stosować automatycznie. Nasz projekt może też zawierać proste elementy graficzne (wyróżnienia kolorystyczne, punktory, logo), itp.
-
Robimy próby z przykładowym tekstem. Drukujemy próbki by sprawdzić czytelność (jasne kolory, cienkie litery, itp.) i odwzorowanie kolorów przez drukarkę. Warto eksperymentować, np. z dużymi tytułami i marginesami.
-
Usuwamy nieużywane pliki czcionek, bowiem zbyt duża ich ilość spowalnia komputer. Po opracowaniu szablonów warto przedyskutować w zespole zasady ich stosowania, ale także liczyć się z tym, że mogą pojawić się uwagi oznaczające konieczność wprowadzenia udoskonaleń.
Rzadko który projekt jest idealny. Zapewne więc w trakcie używania szablonów pojawią się konieczności dostosowania ich do bieżących potrzeb. Warto to jednak robić „z głową”, a więc poświęcić odrobinę wysiłku na zaktualizowanie przygotowanych wcześniej szablonów.
Przedsięwzięcie pozwoli nam zapewne rozwinąć umiejętności w posługiwaniu się edytorem tekstu lub programem graficznym. W każdym przypadku warto więc włączać cały zespół biblioteki do prac, w tym twórczego projektowania. W ten sposób wszyscy nabędą odpowiednich nawyków, koniecznych przy stosowaniu szablonów. Przede wszystkim warto przedyskutować sprawy techniczne (rodzaj oprogramowania, które będziemy stosować). Także dyskusja dotycząca estetyki może nam wyjść na dobre. Zwłaszcza jeśli posłużymy się dobrymi przykładami.
Można także stworzyć dwa style komunikatów: jeden skierowany do młodzieży, a drugi do dorosłych. Ten pierwszy będzie zapewne miał więcej kolorów i fantazyjne kroje pisma. W drugim zastosować możemy z powodzeniem kroje pisma z szeryfami, a akcenty kolorystyczne i dekoracyjne będą delikatniejsze. Dobrze jednak, by style te były połączone wybranym spójnym elementem.
- Każdy, nawet bardzo krótki, tekst informacyjny będzie przystępniejszy, gdy podzielimy go na krótkie sekcje. Fragmenty o różnym charakterze warto z kolei zróżnicować pod kątem hierarchii ważności, co ułatwi zapamiętywanie informacji.
- Warto utworzyć dwie wersje projektów: do druku czarnobiałego i kolorowego.
- Punktory utworzymy za pomocą symboli wybranego kroju pisma, lub specjalnego kroju zawierającego tylko symbole (standardowo dostępne: Symbol, Wingdingds, Webdings, polecany: Font Awesome).
- Następnym po typografii, bardziej zaawansowanym etapem jest włączenie grafiki do tworzonych dokumentów.
- Tworzenie projektu warto podzielić na kilka krótszych posiedzeń. Pozwoli to nam odzyskać "świeże spojrzenie" i dokonać poprawek. Można także stworzyć kilka roboczych wariantów do wyboru.