Forma którą chcę zaprezentować w tej inspiracji, to uproszczona wersja debaty oksfordzkiej, która swoimi korzeniami sięga XVIII wieku. Wywodzi się z Anglii i bazuje na stylu debaty w angielskim parlamencie, gdzie strona rządząca i opozycja siedzą naprzeciwko siebie.

To co w debacie oksfordzkiej najważniejsze, to konfrontacja argumentów za i przeciw postawionej tezie. W debacie uczestniczą dwie grupy, jedna opowiada się za tezą, a druga przeciwko niej. Dzięki naprzemiennej wymianie argumentów zarówno uczestnicy każdej z obydwu grup jak i widownia mają szansę przyjrzenia się omawianemu tematowi.

Debatą kieruje Marszałek a wspiera go Sekretarz. Marszałek wyznacza kolejność wypowiedzi każdej grupy, udziela głosu osobom, które chcą się wypowiedzieć w kontekście danego argumentu. Debatę typu oksfordzkiego z powodzeniem można zastosować w bibliotece. Może ona dotyczyć zachowań bohaterów lektur, decyzji które mają być podjęte czy tematyki ważnej z punktu widzenia społeczności lokalnej. Ważna w debacie jest aranżacja przestrzeni. Zwolennicy tezy zasiadają po prawej stronie Marszałka – mówi się o nich strona „propozycji”, przeciwnicy tezy siadają po lewej stronie Marszałka i mówi się o nich strona „opozycji”. Ważne by grupy te siedziały naprzeciwko siebie. Prostopadle do grup zwolenników i przeciwników zasiada publiczność. Zapraszamy do obejrzenia filmu prezentującego przebieg debaty typu oksfordzkiego: ZOBACZ FILM.

Debata oksfordzka jest formą pracy praktykowaną od lat. Uczy jej uczestników/czki sprawnego posługiwania się słowem, trafnego argumentowania. Każda z grup ma wyznaczony określony czas na przygotowanie argumentu, co dodatkowo dopinguje grupy do pracy. Jej wyjątkowość opiera się także na uczeniu kultury rozmawiania o sprawach, które nie są jednoznaczne. Metodyka debaty wskazuje bowiem na to, kto jako pierwszy zabiera głos, w jaki sposób można go zabrać, jak długo i w jakiej kolejności powinno się przedstawiać argumenty. Nie tylko strona propozycji i opozycji mogą wypowiadać się w czasie debaty, ale także publiczność ma taką szansę.

Dzięki debacie oksfordzkiej możemy poszerzyć swoją wiedzę, lepiej zrozumieć czyjeś zachowania czy procesy. Może też służyć do zbadania nastrojów grupy wobec danego zjawiska. Na zakończenie debaty bowiem można przeprowadzić głosowanie w całej grupie. Wtedy osoby reprezentujące propozycję i opozycję mogą też zamienić się miejscami.

Chcę zaproponować kilka rodzajów spotkań, w czasie których można zastosować debatę. Przede wszystkim mogą to być lekcje biblioteczne, dyskusyjne kluby książki czy kluby filmowe. Poza tym w ten sposób można rozmawiać z użytkownikami biblioteki o różnych działaniach skierowanych do nich i przyjrzeć się ich poglądom na dany temat. Taki sposób pracy rekomendujemy także w trakcie spotkań zespołu biblioteki, w czasie których omawiane są pomysły na działania/ zmiany w bibliotece.

Przedstawiona powyżej forma to debata typu oksfordzkiego. Jeśli chcesz przeprowadzić debatę oksfordzką, zbliżoną do jej pierwowzoru zachęcamy do zapoznania się z literaturą na ten temat.

Polecam podręcznik wydany przez Stowarzyszenie Szkoła Liderów „W teatrze debaty oksfordzkiej. Przewodnik debatancki Szkoły Liderów”. Dostępny jest na stronie internetowej SZKOŁY LIDERÓW.

Zachęcam do stosowania debaty oksfordzkiej z różnymi grupami spotykającymi się w bibliotece. Jest to forma która uczy zarówno jej uczestników/czki jak i rozwija kompetencje facylitacyjne osoby prowadzącej. Powodzenia!