Czy zastanawialiście się kiedyś jaka jest Wasza rola podczas prowadzonych przez Was spotkań? W bibliotekach organizowane są różne spotkania. Począwszy od Dyskusyjnych Klubów Książki przez spotkania autorskie, po spotkania z seniorami i młodzieżą. Każde z tych spotkań skierowane jest do innej grupy, poruszane są inne tematy, różna jest też ich dynamika. Jest jednak coś, co może być dla tych wszystkich spotkań wspólne, to sposób prowadzenia tych spotkań. Jest to podejście w którym osoba prowadząca pełni funkcję wspierającą dla tego co wnosi grupa: doświadczeń, potrzeb, oczekiwań, celów indywidualnych. Taki sposób prowadzenia spotkań to facylitacja.

Czym jest facylitacja?

Facylitacja (ang. facilitation, z fr. faciliter ‘ułatwiać’, z łac. facilis ‘łatwy’) to wzajemna stymulacja zachowań członków grupy. Facylitator/-ka to osoba, która obserwuje, pobudza i wspiera grupę w dochodzeniu do celu. Jest odpowiedzialna za przebieg spotkania lub pracy grupowej. Jednocześnie prowadzi grupę i podąża za jej potrzebami. Pozostaje bezstronna i neutralna wobec osób w grupie i wypowiadanych przez te osoby treści i opinii.

Co robi dobry facylitaor/ka:

• jest neutralny i bezstronny (wobec osób i treści),
• umie słuchać,
• umie zadawać właściwe pytania we właściwym czasie,
• dba o równowagę między celami spotkania i ludźmi,
• akceptuje wszystkich uczestników,
• stwarza sprzyjającą, otwartą atmosferę w grupie,
• aktywizuje potencjał wszystkich uczestników,
• dba o relacje w grupie,
• jest otwarty/otwarta na problemy, reaguje na zakłócenia.

Wymienione powyżej cechy facylitatora/ki umożliwiają każdej osobie uczestniczącej w spotkaniu poczucie pełnoprawnego udziału i wpływu na przebieg spotkania. Dzięki takiemu podejściu nikt nie czuje się wykluczony.

Stosowanie narzędzi facylitacyjnych zapewnia doprowadzenie grupy do ustalonego wspólnie celu. Celem tym może być np. podjęcie grupowej decyzji, wypracowanie pomysłów na organizację pikniku rodzinnego, czy omówienie zachowań bohaterów omawianej książki.

Facylitator/ka buduje i dba o atmosferę uwzględniającą potrzeby całej grupy i każdej osoby indywidualnie. Podstawową kwestią jest zadbanie o poczucie bezpieczeństwa każdej osoby.

Zachęcam do zapoznania się z paletą narzędzi facylitacyjnych. Są w niej narzędzia, które pomagają zaangażować grupę: zachęcić do wypowiedzi także nieśmiałe osoby, wyjaśnić co nie jest zrozumiałe, uporządkować natłok informacji pojawiający się w czasie spotkania. Są w niej także narzędzia wspierające osobę prowadzącą w rozwiązaniu tzw. sytuacji trudnych, np. kiedy uwidaczniają się wyraźne różnice miedzy uczestnikami spotkania.

Rozwijanie kompetencji facylitacyjnych w pracy z grupą daje wiele korzyści. Przede wszystkim używanie narzędzi facylitacyjnych zwiększa zaangażowanie grupy. Jej członkowie i członkinie (czyli uczestnicy spotkań) mają poczucie, iż mają wpływ na przebieg spotkania. Poczucie wpływu na przebieg spotkania wzmacnia identyfikację z grupą oraz może przyczynić się do tego, że uczestnicy z chęcią wezmą udział w kolejnym spotkaniu a może i podejmą samodzielną inicjatywę związaną z ideą, którą realizujecie.

Inspiracja powstała na podstawie moich doświadczeń ze szkolenia „DOBRE SPOTKANIE. Jak to zrobić?”.

W tej inspiracji zamieściłam linki do podręcznika oraz trzy załączniki wspierające przeprowadzenie spotkania. Zachęcam do stosowania narzędzi facylitacyjnych. Niech ich stosowaniu towarzyszy motto: trening czyni mistrza.

Zachęcam do tego, byście byli/ły otwarci na potrzeby grupy i informacje zwrotne od niej. Na spotkania przychodzą osoby, dla których tematyka spotkań jest interesująca/ważna. Warto słuchać ich opinii.