Tegoroczne Miesiące Tematyczne z labib.pl rozpoczęliśmy od webinarium poświęconego budowaniu prostych i przystępnych komunikatów. W treści artykułu znajdziecie jego streszczenie, dodatkowe materiały oraz nagranie tego webinarium, a w załączniku — prezentację wraz z wynikami ankiet przeprowadzonych w trakcie jego trwania.

Dobry komunikat

Dobry komunikat cechują:

• zrozumiałość treści (prosty język, unikanie skrótowców i żargonu, krótkie zdania)
• przemyślana kompozycja tekstu (odwrócona piramida, podział na akapity, nagłówki, wypunktowania i wyróżnienia)
• przemyślane stosowanie elementów pozatekstowych (zrozumiałe linki, unikanie tabel, stosowanie stylów formatowania, opisy alternatywne grafik i multimediów)

Prosty język ułatwia rozumienie każdemu odbiorcy. Niezależnie od tego, jak dobrze jesteśmy wykształceni czy jak świetnie znamy konkretną tematykę, musimy włożyć dużo wysiłku w lekturę tekstu, który ma bardzo długie zdania lub jest źle skomponowany. 

Pamiętaj też, że komunikat to podstawowe (i całkiem darmowe!) narzędzie promocji!

Elementy składowe komunikatu:

• tytuł — informacyjny, unikalny
• lead — wzbudzający ciekawość
• treść — interesująca
• język — dopasowany do medium i odbiorcy
• ilustracje — przyciągające uwagę

Treść komunikatu powinna odpowiadać na pytania:

• podstawowe: Co? Kiedy? Gdzie?
• i dodatkowe:  jak? po co? dlaczego? z jakim skutkiem? kto?

Treść komunikatu komponujemy na zasadzie odwróconej piramidy:

• najważniejsze na początku
• stopniujemy wg ważności (dla odbiorcy)
• najmniej istotne na końcu (np. organizator :))

Najważniejsze są zatem:

• ZROZUMIAŁOŚĆ i poprawność testu (merytoryczna i językowa)
• CZYTELNA i atrakcyjna forma (podział na logiczne części, przejrzystość — stosuj nagłówki, łącz tekst z wizualizacjami)

Właściwe dostosowanie materiałów jest szczególnie istotne dla osób niewidomych i słabowidzących oraz niesłyszących, ale każda osoba bywa czasem mniej sprawna!

Przydatne narzędzia

Ortograf system sprawdzający podany tekst pod względem poprawności ortograficznej, stylistycznej, gramatycznej i typograficznej. Dla języka polskiego ortografia i interpunkcja sprawdzane są pod kątem ponad 1000 reguł. Oprócz języka polskiego system obsługuje również 28 innych języków, w tym język angielski, niemiecki, francuski czy ukraiński. Darmowy, bez limitu znaków.

Zecerka poprawia znaki interpunkcyjne i drukarskie oraz popularne błędy. Bezpłatna, bez limitu znaków.

Jasnopis — aplikacja do sprawdzania poziomu trudności tekstu. Bezpłatna, limit znaków 3600. Do opisywania trudności tekstu Jasnopis używa trzech wskaźników: poziomu trudności w skali od 1 do 7 (wyliczanego na podstawie autorskiego wzoru wyprowadzonego przez specjalistów Jasnopisu na podstawie badań psycholingwistycznych),  wskaźnika mglistości, czyli Fog Index (jego wartość określa, ile lat należy uczyć się w szkole, żeby zrozumieć dany tekst),  indeks Pisarka (mierzy współczynniki trudności tekstu na podstawie średniej liczby wyrazów w zdaniu i liczby wyrazów czterosylabowych lub dłuższych).

Logios — także służy do sprawdzania poziomu trudności tekstu.

LanguageTool — asystent pisania dostępny online oraz jako niezależne aplikacje, wtyczki i dodatki np. do przeglądarki internetowej

Odmiana nazwisk — strona, na której można sprawdzić odmianę nazwisk, która często bywa problematyczna. 

Słowniki

Słownik gramatyczny 

Słownik języka polskiego PWN online

Do poczytania

Standardy przygotowywania treści zgodnie z wytycznymi WCAG 2.1 na poziomie AA (tutaj także o opisach alternatywnych!)

Prosty język, czyli jak pisać w zrozumiały sposób - Sektor 3.0

Standard plain language w polskiej sferze publicznej

UWAGA! Ten tekst jest tekstem TRUDNYM (7/7). Nie bierzcie z niego wzoru ;)