-
Sceariusz
-
Publikacja: 22.01.2013
-
Edycja: 27.02.2019
-
8
-
- Budżet działania: 100 zł
- Czas przygotowania: bez ograniczeń
- Czas trwania: 12 miesięcy
- Liczba organizatorów: 2
- Liczba uczestników: 200
Stworzenie w bibliotece stałego miejsca dla wymiany książek. To może być półka, regał, parę regałów, salka:) Książki wędrują bez żadnych ograniczeń, z opieką, ale bez kontroli biblioteki. Czytelnicy mogą je zostawiać, wypożyczać (bez konieczności rejestracji), recenzować (różnokolorowymi naklejkami lub kartkami z tekstem), zabierać do kolekcji domowej (z założeniem, że zabierający przyniesie coś dla innych). Bibliotekarz-opiekun oznacza je tylko znakiem strefy (u nas Strefa ma swoje logo na wklejkach), przegląda przyniesione, usuwa makulaturę, robi porządek na półkach. Może też organizować działania towarzyszące. Ale to już większy budżet lub potrzeba poszukania partnerów.
Pomysł nie jest nowy, istniał już wcześniej w różnych formach w bibliotekach. Spięcie go nazwą, wyznaczenie mu stałego miejsca pozwala na:
- Zmotywowanie czytelników do dzielenia się książkami przeczytanymi lub niepotrzebnymi (np. niechciane prezenty:)
- Przyciągnięcie do biblioteki czytających nie będących naszymi czytelnikami.
- Wzbogacenie księgozbioru (można wprowadzić zaadę, że biblioteka też uczestniczy w wymianie)
- Zagospodarowanie książek z darów nieprzydatnych bibliotece, które być może znajdą "swojego" czytelnika.
- Organizację wielu dodatkowych punktowych wydarzeń bazujących na idei bookcrossingu (jednodniowe wymiennikownie, akcje ograniczające się do literatury jednego typu np. dla dzieci, fantastyki, komiksów, rozszerzenie pomysłu na audiowizualia- dzień gier, dzień płyt, filmów, gier)
Zależało nam na ty, by powiązać ideę wymiany książek z biblioteką. Wszystkie potrzebne elementy już w bbliotece były:), trzeba było jedynie przemyśleć, gdzie i jak. Należy przygotować miejsce dla wymiany, takie, gdzie czytelnicy poczują sie swobodnie, wymyślić system oznakowania dla miejsca i książek, przygotować pierwszą partię książek do wymiany, ustalić system ocen/recenzji, przygotować tekst informacji o powstaniu miejsca wymiany i napisać krótki, czytelny "regulamin" - zasady wymiany. Najtrudniejsze było wybranie miejsca, ostatecznie zdecydowaliśmy się na umiejscowienie Strefy w oddzielnej salce. Trochę też trwało wybranie nazwy i sympatycznego logo.
-
Miejsce - półka, regał, salka
-
Materiały plastyczne - papier samoprzylepny, biały i kolorowy
-
Kilkanaście, kilkadziesiąt ciekawych książek na początek
-
Przygotowanie miejsca dla wymiany (półka, regał, salka, zależy, na co pozwala przestrzeń biblioteki) W przypadku biblioteki krakowskiej były to dwa regały w oddzielnej salce kafejkowej z automatem z kawą i słodyczami.
-
Wymyślenie systemu oznakowania dla miejsca (może to być zwykły napis, może być logo, plakat w bogatszej formie) i książek (mogą być to wlepki z logo strefy, jak w naszej bibliotece, mogą być pieczątki z przysłowiowego ziemniaka:)
-
Przygotowanie pierwszej partii książek do wymiany, z własnych księgozbiorów bibliotekarzy, z darów nieprzydatnych dla biblioteki.
-
Ustalenie systemu ocen/recenzji (u nas - trzy kolory kropek: zielona to "polecam, warto", żółta "ewentualnie", czerwona "odradzam" i luźne kartki na recenzje tekstowe)
-
Przygotowanie tekstu informacji o powstaniu miejsca wymiany (plakat, informacje rozsyłane np. do szkół, w lokalnej prasie, w mediach społecznościowych, na stronie biblioteki)
-
Napisanie krótkiego, czytelnego "regulaminu" - zasad wymiany.
-
Przygotowanie Informacji o zasadach recenzowania
-
Oklejenie/oznakowanie książek
Najważniejsze było, by czytelnicy dowiedzieli się o istnieniu Strefy, stąd dość szeroko o tym informowaliśmy. Istotnym też był wybór ciekawych książek na pierwszy rzut i czytelne, wyraziste oznakowanie miejsca.
-
Pierwszy zestaw oznakowanych już książek.
-
"Regulamin" - zasady korzystania w postaci mini-plakatu
-
Zasady recenzowania i materiały potrzebne do tego (np. kropki w trzech kolorach i małe czyste kartki)
-
Materiały informacyjne - zaproszenie do Strefy
-
Umieść wybrane i oznakowane książki na półkach.
-
Umieść w widocznym miejscu zasady korzystania z wymiany ("regulamin")
-
Umieść obok zasady recenzowania książek i potrzebne do tego materiały
-
Wszystkim możliwymi kanałami informacyjnymi zapraszaj czytelników:)
Strefa działa już trzy lata. Wymieniono ponad 5000 książek, w tym pozyskiwanych przez nas w trakcie dodatkowo organizowanych (lub współorganizowanych) akcji bookcrossingowych. Po początkowych małych sukcesach, nie sprawdził się system recenzowania, ale też nie udało nam sie utrzymać wsparcia dla niego ze strony bibliotekarzy, zdarzały sie też okresy, gdy książki masowo znikały, a nic nie pojawiało się w zamian.
-
Bibliotekarz:)- opiekun Strefy.
-
Materiały informacyjne.
-
Materiały do oklejania zbiorów.
-
Materiały do "recenzowania"
-
Nieustające porządkowanie zbioru Strefy - usuwanie makulatury,
-
Dodawanie książek pochodzących z darów, a nieprzydatnych bibliotece, oklejanie na bieżąco nowych nabytków.
-
Wybór książek wyjątkowo przydatnych dla biblioteki.
-
Powtarzanie co jakis czas akcji informacyjnej
- Zbyt idealistyczne podejście do użytkowników kazało nam umieścić strefę wymiany książek w miejscu odosobnionym i całkowicie poza kontrolą bibliotekarzy, co okresowo naraża nas na znikanie dużej części wystawionej kolekcji (podobnie jak w akcjach ulicznych tegu typu w Poznaniu czy Gdańsku) i powoduje skargi przybywających po książki. Dlatego warto umieścić regały tam, gdzie można z nich korzystać, nie czując się obserwowanym, ale też i nie bezkarnym.
- System recenzowania, na początku dość dynamiczny, potem nieco obumarł, wymagałby wzmocnienia rękami bibliotekarzy np. w mediach społecznościowych (polecanie nawet starszych książek pojawiających się w Strefie, relacje z zabawnych zderzeń ocen lub tekstów pojawiających się na kartkach)
- Dobrze byłoby skupić wokół takiej strefy aktywnych czytelników (np. z DKK), by nie istniała sobie a muzom i nie stała się przypadkową zbieraniną makulatury.
155