EKO — inspiracje: projekty „Krypniańska EKO-przygoda” i „Bzzz! - Pracowite pszczółki”

Zarówno w Polsce, jak i na świecie coraz częściej mówi się o znaczeniu przyrody. Może nieco zbyt późno, ale jednak ludzie zaczynają dostrzegać potencjał natury, wartość dóbr naturalnych, znaczenie zwierząt i roślin. Już nieco łaskawiej patrzy się na „zielonych”, już nie wzbudza zdziwienia człowiek, który preferuje kuchnię wegetariańską czy wegańską. A wszystko to są małe kroki w kierunku ratowania naszej planety.

W Gminnej Bibliotece Publicznej w Krypnie Kościelnym realizowałyśmy jak dotąd dwa projekty o tematyce ekologicznej - „Krypniańska EKO-przygoda” i „Bzzz! - Pracowite pszczółki”.
Pierwszy z nich dotyczył różnych aspektów ekologicznych — młodzież po raz pierwszy miała okazję wyruszyć z przewodnikiem po bagnach biebrzańskich, dzieci wykorzystywały w pracach plastycznych różne elementy recyklingowe. Początkowo pojawiały się hasła - „a co my w tym lesie możemy zobaczyć?” a później się okazało, że biebrzańskie rozlewiska mają w sobie nie tylko urok, ale i potrafią zadziwić. Okazało się bowiem, że w niektórych miejscach można wprawić ziemię w drgania poprzez równomierne podskoki, torfowiska kryją w sobie wiele szczątków zwierząt, które w nich ugrzęzły a rosiczka jest delikatną, drobną roślinką, którą poprzez nieuwagę można łatwo zniszczyć. Oczywiście ważna jest osoba oprowadzająca a w naszym przypadku trafiliśmy na fantastyczną panią przewodnik zwaną Wiedźmą Biebrzańską. Mimo chłodu poruszała się boso, co jako pierwsze było dla nas szokiem. Po drugie charakteryzuje się bogatą wiedzą o roślinności, zwierzętach a w jej Stodole Snów można wziąć udział w warsztatach, np. zielarskich czy poznać upierzenie wielu ptaków buszujących w biebrzańskich bagnach. Polecamy z całego serca panią Agnieszkę.

W ramach projektu odbył się cykl warsztatów stacjonarnych dla dzieci i młodzieży. Z młodzieżą malowaliśmy plecaki i torby bawełniane w ramach warsztatów „EKO dizajn”, wszak wielorazowe mniej szkodzi. Z dziećmi zaś odbyły się warsztaty „Coś z niczego” i „Papierowo-kolorowo".
„Coś z niczego” to warsztat poświęcony plastikowym kubeczkom, szklanym słoikom. Okazało się, że były doskonałą bazą dla papierowych ptaszków. Ponadto dodatkowym elementem każdego ze spotkań była nauka segregacji odpadów, rozpoznawania kolorów pojemników i worków na odpady.
Warsztaty „Papierowo-kolorowo” poświęciliśmy właśnie papierowi. Dzieci dowiedziały się, jak tworzony jest papier. Wykorzystaliśmy papierowe talerzyki, a także masę papierową, rolki po papierze toaletowym, bibułę. Z talerzyków powstały jeżyki i meduzy, z masy papierowej słoiki, z rolek i bibuły smoki ziejące ogniem. Staraliśmy się z każdą grupą zrobić różne rzeczy, tak, by urozmaicić zajęcia, a także zaskoczyć naszych uczestników.
Sporym zainteresowaniem cieszyły się też konkursy: plastyczny EKO zabawka i literacki EKO przygoda. W części literackiej swoje pomysły na ekologiczne opowiadania złożyło 31 osób natomiast ekozabawki przygotowało 20 osób.
Projekt był realizowany bardzo szybko i intensywnie, bo w zaledwie 3 miesiące przeprowadziliśmy 21 działań z 490 uczestnikami. Tempo realizacji to był kosmos, zważywszy, że projektem zajmowała się tylko 1 osoba i współpracowała z wieloma nauczycielami i partnerami.
Jednak było warto!

Drugi z projektów „Bzzz! - Pracowite Pszczółki” dotyczył pszczół i ich roli w środowisku. Relację z projektu można obejrzeć na tym FILMIE. Projekt rozpoczęłyśmy od wyjazdu do Silvarium Leśnego w Poczopku. W trakcie wyjazdu dzieci odbyły mini grę terenową złożoną z zadań polegających na odszukaniu miejsc i roślin, których zdjęcia zostały umieszczone w karcie do gry.
Pobyt w silvarium okazał się doskonałą okazją do obejrzenia pszczół przy pracy, ponieważ znajduje się w nim oszklony ul.
Po powrocie rozmawialiśmy o różnych roślinach miododajnych i pyłkodajnych. Wiedza ta przyczyniła się do wyboru roślin do naszego Pszczelego Zakątka. I tak wybrałyśmy 20 różnych gatunków, a następnie wspólnie z dziećmi posadziłyśmy rośliny we wcześniej przygotowanym ogródku. Nasz ogródek zasiliły pysznogłówki, lawenda, nachyłki, bodziszki, liatry kłosowe, tawuły i wiele innych. Przy doborze roślin kierowałyśmy się również czasem ich kwitnienia, tak by nasza pszczela stołówka była, jak najdłużej dostępna dla naszych małych przyjaciół. Nasz ogródek uzupełniłyśmy o nazwy roślin, które umieściłyśmy na tabliczkach. Dzięki temu nasi czytelnicy, którzy podziwiali ogródek, mogli dowiedzieć się, jak nazywają się poszczególne rośliny.
Oczywiście o ogród należy dbać- regularnie go podlewałyśmy, usuwałyśmy chwasty, a owady dzielnie się zlatywały i mogłyśmy je fotografować. Nie wyobrażacie sobie, jaka to radość, kiedy ujrzy się pierwsze owady siedzące na Waszych roślinach!
Ogromną radość dzieciom i nam sprawiła też budowa owadziego hotelu. Co to był za czas! Dzięki uprzejmości mieszkańców gminy został przygotowany kształt hotelu, dzieci wypełniły go naturalnymi elementami, tj. szyszki, trawy, trzciny, gliniane naczynia, pustaki. Zdołałyśmy nawet zaobserwować, że mamy tam lokatorów.
Nie zabrakło też elementów kulinarnych, bo jak pszczoły to i miód! A jak miód to sama słodycz? Oj nie! Okazało się, że miodów jest cała masa! Zakupiłyśmy zatem różne rodzaje miodów, a dzieci podczas spotkania miały okazję ich popróbować, ocenić i wybrać najlepszy! Królem wśród miodów został akacjowy zaś tytułem miodowej królowej — malinowy. Najmniej smaczny okazał się taki z dodatkiem pyłku, ale tak to zwykle bywa, że to, co najzdrowsze, wcale nie musi być smaczne.
Naszą miłość do pszczół mogliśmy okazać również poprzez zajęcia plastyczne. Podczas kilku spotkań wspólnie z dziećmi tworzyliśmy ul 3D oraz inne prace plastyczne- pszczółkę na kwiatku, a także ul. Jednakże ogrom emocji wywołało tworzenie gry planszowej — wiadomo nie profesjonalnej, bo niskim kosztem, ale takiej od serca! Link do gry planszowej: TUTAJ. Żeby w nią zagrać, potrzebna jest kostka do gry i jakieś pionki. To wszystko! Zadania do gry tworzone były wspólnie z dziećmi, projektowane w canva.com a następnie drukowane w formacie A4 na zwykłej, kolorowej drukarce i laminowane. Bardzo prosto, ale jaka radość dzieci!
Fakt, że projekt był finansowany ze środków zewnętrznych (konkurs „Z Kujawskim pomagamy pszczołom”), pozwolił nam na zorganizowanie konkursu plastycznego o pszczelej tematyce. Prace przeszły nasze najśmielsze oczekiwania a wszyscy uczestnicy zostali nagrodzeni.
Jako że bibliotekarz na przysłowiowych 4 literach nie usiedzi, to wymyśliłyśmy dodatkowo ścieżkę aktywizującą. Kupiłyśmy farbę do betonu oraz barwniki i na polbruku otaczającym bibliotekę namalowałyśmy ścieżkę, która wymaga od dzieci sprytu, równowagi, precyzji, szybkości. Trzeba na niej skakać, chodzić tyłem, szukać cyfr itd. Teraz rodzinne przejście obok biblioteki zwykle kończy się skakaniem po ścieżce.
Większość bibliotekarzy analizuje nowinki i to nie tylko książkowe, nieprawdaż? Szukamy pomysłów, wydarzeń, inspiracji. I tak nasze poszukiwania pociągnęły nas w kierunku akcji „Kwiaty za elektrograty”, tym samym otrzymałyśmy za zużyty sprzęt elektroniczny 10 sadzonek wrzosów, które posadziłyśmy wspólnie z dziećmi uczęszczającymi na zajęcia z cyklu „Sobota w bibliotece". Kolejny projektowy bonus!
Okazało się, że wśród nas bibliotekarek, jest taka, której pasją są właśnie pszczoły. Nie myśląc długo, zaprosiłyśmy panią Krystynę Piszczatowską z sąsiedniej gminy (kierownik MGBP w Knyszynie) na spotkanie z dziećmi. To był strzał w dziesiątkę! Pani Krystyna bardzo rzeczowo opowiedziała dzieciom o roli pszczół, o tym, kim jest pszczelarz i w jaki sposób należy z pszczołami postępować. Dzieci były zachwycone, zwłaszcza że Pani Krystyna przywiozła ze sobą mnóstwo elementów ubioru pszczelarza i akcesoria, których używa w pracy z pszczołami.
Jak większość projektów i ten miał swój koniec. A szkoda! Tak było fajnie! Tylko jak kończyć to z przytupem prawda? To do dzieła! Finał projektu składał się z podsumowania działań projektowych, ogłoszenia wyników konkursu plastycznego, wystaw prac przygotowanych na konkurs i tych, które powstały podczas zajęć plastycznych. Premierę miała też gra planszowa. Ileż to było emocji! Uczestnicy spotkania po raz pierwszy mogli zagrać w grę, którą z nami współtworzyli.

A w naszych, bibliotekarskich głowach wciąż kotłują się pomysły na dalsze eko-działania. Kto wie, co jeszcze wymyślimy? 

Masz pytania? Skontaktuj się z nami: bibliotekakrypno@wp.pl, tel. (85) 7169008

Załączniki:
Film z realizacji projektu "Bzzz! Pracowite Pszczółki" - KLIK!
Pszczela gra planszowa - KLIK!