Scenariusz 90-minutowych warsztatów poświęconych fałszywym informacjom w nauce, a w szczególności zjawisku drapieżnych czasopism oraz drapieżnych konferencji.

Celem warsztatów było zwiększenie świadomości uczestników związanej z zagrożeniami, jakie stanowią dla nauki i jej rzetelności fałszywe informacje naukowe oraz fałszywe źródła informacji naukowej. Tematyka warsztatów skupiała się w szczególności na problemie drapieżnych czasopism oraz drapieżnych konferencji. 

Określenia „drapieżne czasopismo” używa się w stosunku do wydawnictwa, którego polityka publikacyjna odznacza się natarczywym zachęcaniem potencjalnych autorów do publikacji bez przykładania należytej wagi do jakości publikowanych tekstów oraz nierzetelnym procesem recenzyjnym. Natomiast termin „drapieżne konferencje” używa się w odniesieniu do konferencji nieetycznych naukowo, które mają na celu głównie przyniesienie korzyści finansowych swoim organizatorom.

Opisane zjawiska stanowią szczególne zagrożenie dla młodych naukowców oraz studentów, którzy ze względu na niezbyt duże doświadczenie mogą mieć trudności z odróżnieniem rzetelnych materiałów naukowych i ich źródeł od tych o paranaukowym charakterze. Uczestnicy warsztatów mieli możliwość nabycia umiejętności weryfikacji stron nieetycznych czasopism naukowych, a także krytycznej analizy ofert publikacyjnych i zaproszeń do udziału w konferencjach naukowych.

Scenariusz warsztatów został przygotowany przez Agnieszkę Gałecką-Golec, Katarzynę Pukszę oraz Ewę Witkowską dzięki współpracy z TechSoup Europe. Spotkanie jest zaplanowane na 90 minut.

Przed warsztatami warto przeprowadzić krótką ankietę wśród uczestników, żeby sprawdzić poziom ich wiedzy na omawiany temat oraz ewentualnie odpowiednio dostosować przezentowane treści.
Można też wydłużyć czas trwania warsztatów (do 120 minut), co pozwoli poświęcić więcej czasu na bardziej szczegółową analizę prezentowanych przykładów.

Scenariusz jest dostępny na licencji CC BY-NC-SA 4.0

Do przeprowadzenia warsztatów można wykorzystać przygotowane infografiki prezentujące: powiązania fałszywej nauki z drapieżnymi wydawcami, listy kontrolne do weryfikacji drapieżnych czasopism oraz drapieżnych konferecnji oraz zagrożenia związane ze zjawiskiem drapieżnych konferencji oraz drapieżnych wydawców.