Szeptanki są to zajęcia sensoryczne dla maluchów w wieku od 0 do 3 lat. Odbywają się w sposób cykliczny w naszej bibliotece. Każde ze spotkań ma określoną tematykę, wokół której skoncentrowane są wszystkie działania. Głównym celem zajęć jest stworzenie dzieciom warunków do poznawania świata na swój sposób. Dlatego też, nie ważne czy nasz maluch ma 4 miesiące czy 2 lata - każdy znajdzie coś dla siebie. Jednak nie tylko ze względu na wiek dzieci na naszych zajęciach musi być obecny jego opiekun. Ma on za zadanie opiekować się dzieckiem ale również powinien obserwować je i w razie potrzeby naprowadzać na znalezienie odpowiedniego rozwiązania, a już w ostateczności pomagać. Wszystko to w myśl cudownej Pedagogiki Marii Montessori.

Chciałabym podzielić się swoim doświadczeniem w pracy z maluszkami. Bardzo dobrze wspominam nasze zajęcia "Szeptanki na farmie" oraz "Szeptanki - z wizytą w kurniku", dlatego też postaram się je zobrazować. W obu przypadkach dla dzieci stworzone zostały warunki przestrzenne, dzięki którym mogły choć trochę poczuć się jak w prawdziwych miejscach. Tak też podczas każdych z zajęć rozpoczęliśmy jak zawsze od oglądania tematycznych książeczek oraz przeczytania i obejrzenia jednej z nich. To wszystko w ramach wprowadzenia do tematu. Na tym początkowym etapie mogę już podkreślić nieocenioną rolę opiekuna, który dodatkowo tłumaczy dziecku na co powinno zwrócić uwagę, upewnia się czy dziecko jest zainteresowane tematyką, czy potrafi już pewne rzeczy, np. naśladować odgłosy zwierząt na farmie czy  spośród różnych przedstawianych zwierząt odróżnić tam mieszkające. 

Po pierwszym etapie zajęć, nazywanym przeze mnie teoretycznym, następuje ulubiona część maluchów - praktyczna, gdzie dominuje sensoryka. Podczas odwiedzin na farmie dzieci poznawały różne powierzchnie stąpając po ścieżce sensorycznej prowadzącej do naszej zagrody. Przygotowane zostały dla nich wiaderka z kubeczków jednorazowych i sznurków. Maluchy mogły napełnić je sianem, ziarnem czy ziemniakami, których funkcję pełniły kasztany. W zagrodzie mieszkały dwie krowy, koń, świnia, trzy kury, a także czterech dodatkowo ukrytych mieszkańców - szczury. Każde ze zwierząt gospodarskich posiadało własne korytka, do których dzieci musiały wsypać odpowiedni rodzaj jedzenia. W celu ułatwienia nauki zastosowane zostały naklejki z podpowiedziami. Liczba zwierząt sprzyjała też nauce liczenia do czterech.
Z kolei podczas wizyty w kurniku na dzieci czekały kury wysiadujące jajka w swoich gniazdach. Ich zadaniem było nakarmienie ich oraz zebranie jajek w specjalnie przygotowane "koszyczki" z wytłaczanek. Dodatkowo czekał traktor, do którego można było wsiąść i bardzo głodna krowa uwielbiająca ziemniaki. Maluchy bardzo chętnie decydowały się na wykonywanie obowiązków gospodarza, opiekunowie mieli nie lada wyzwanie by je od nich oderwać.

Staram się, aby wszystkie aktywności na zajęciach wymagały od dzieci pewnego rodzaju skupienia na wykonywanej czynności, aby miały charakter wieloaspektowego rozwoju. Bardzo ważne jest to, aby zaangażować jak największą liczbę zmysłów, stymulować dzieci do odkrywania świata oraz rozwijać mowę. Muszę też podkreślić, że szeptankowe aktywności praktycznie zawsze niosą za sobą nie tylko dużo przygotowań ale również tyle samo wspomagającego "bałaganu". Podczas zajęć oczywiście nie przeszkadzam dzieciom oraz nie zwracam uwagi na panujący bałagan jeśli nie zagraża on bezpieczeństwu dzieci i nie naraża na zniszczenie przestrzeni biblioteki. Staram się je bacznie obserwować by budować wiedzę o ich zainteresowaniach pomocną w planowaniu kolejnych zajęć, pilnować by aktywności mogły być wykonywane ciągle (np. potajemnie wysypuję ziarna z korytek, by były gotowe na kolejną porcję) ale też rozmawiam z opiekunami, dzięki czemu znam ich opinię na temat przeprowadzonych zajęć, słucham ich propozycji. W końcu to wszystko ma służyć dzieciom oraz osobom pełniącym bardzo ważną rolę podczas zajęć - ich opiekunom.

„Tekst bierze udział w konkursie “Dziel się wiedzą, wygrywaj nagrody z labib.pl!”

Odsłona - Dziecko i opiekun w bibliotece

Paulina Pytka
Filia nr 38 Miejskiej Biblioteki Publicznej w Lublinie